“Het is zo mooi om te zien dat medewerkers nu veel meer met elkaar in gesprek gaan over de bijzonderheden tijdens hun dienst. Dat is veel beter voor de continuïteit van zorg en daarmee voor de cliënt. En toen een behandelaar aangaf dat hij in de rapportage toch wat terugkoppeling miste over een interventie die hij had ingezet, hebben we dat toegevoegd. Zo blijven we leren.
Ontregelen gaat ook over hele kleine dingen. Zoals een bewoner die blij is dat hij nu zijn eigen handdoeken ophaalt: “Oh, mag ik dat zelf doen?!”. Alle kleine en grotere dingen van het ontregelen samen, maken dat we beter kijken naar wat een cliënt wil en kan doen. Deze omslag in denken is mooi en het is leuk om medewerkers hierin te motiveren.”
- Cor Deurholt, Coördinerend VPK Hamersveld
Terug
3.3
- Ina Guichelaar, Actie Leerteam Ontregel de zorg
“Het Actie Leerteam Ontregel de zorg voert dialoogsessies met zorgmedewerkers, om te verzamelen tegen welke regels of afspraken zij aanlopen en wat ‘ontregeld’ moet worden. Een belangrijke vraag is: waar zou jij het liefst vandaag nog mee willen stoppen? We stimuleren handelen op basis van professioneel zeggenschap én op basis van de Schijf van 5. Snappen we niet waarom we iets doen? Dan onderzoeken we of we de afspraak of regel kunnen schrappen of ombuigen. Wat doet de zorgmedewerker nu en wat kan de cliënt of naaste eigenlijk zelf doen? Niet snappen? Dan schrappen!”

Collega’s ervaren dat meedenken en investeren in zeggenschap ertoe doet. Sommige afspraken zijn eenvoudig te schrappen binnen het eigen team. Andere afspraken zijn organisatiebreed en vragen om een aanpassing van beleid, zoals het dagelijks rapporteren. Het Actie Leerteam is dan de schakel tussen zorgteam en advisering over aanpassing van het beleid. Dit duurt soms langer dan gedacht of gehoopt, bijvoorbeeld omdat aanpassing van een afspraak gevolgen heeft voor andere werkprocessen. Het is daarom extra belangrijk om (kleine) successen te vieren en zichtbaar te maken.
de zorg
Meer directe tijd voor de cliënt, meer werkplezier van medewerkers en minder regellast. Teams worden gestimuleerd om kritisch na te denken over hun werkzaamheden, de dialoog aan te gaan om meer persoonsgerichte ondersteuning te bieden en professioneel zeggenschap te nemen. Dat is de opbrengst van het ontregelen van de zorg.
Controles niet meer standaard
Mevrouw Hendriks woont in een woongroep. Daar werden maandelijks standaard controles uitgevoerd bij alle bewoners, zoals bloeddruk en gewicht. Dit voelde voor mevrouw vaak als storend en onnodig. Nu worden controles alleen nog uitgevoerd als het nodig is, in afstemming met de bewoner en de arts. Mevrouw Hendriks voelt zich gehoord en ervaart meer rust.
Tijdens dialoogsessies op verschillende locaties bleek de verplichting om dagelijks te rapporteren één van de belangrijkste knelpunten. Op vier locaties hebben we een pilot gehouden waarbij we niet meer dagelijks (locaties) of na elk zorgmoment (wijkverpleging) rapporteren. Medewerkers rapporteren nu alleen bij veranderingen, afwijkingen en bijzonderheden. Dit heeft geleid tot korte maar duidelijkere informatie in het dossier. De medewerkers hebben hierdoor meer tijd voor de zorgverlening en voor een wandeling of kopje thee met bewoners.
Uit de pilots blijkt dat het belangrijk is om naasten voorafgaand goed te informeren en te benadrukken dat essentiële zaken altijd worden gerapporteerd.
'We gaan van moeten naar ontmoeten' – met elkaar in gesprek hoe het anders kan.
Vraag je bij alles in je werk af: ‘is het nuttig of nutteloos’? Niet snappen, dan schrappen.
We moeten ons boerenverstand weer gaan gebruiken: doen waar we goed in zijn.
Trots zijn we op het regionale minisymposium 'Ontregel de zorg', dat we in oktober hebben georganiseerd in samenwerking met Utrechtzorg en Actie Leer Netwerk. Een primeur in Nederland!
Enkele inspirerende nieuwe ideeën en bevindingen waar de deelnemers mee naar huis gingen:
Regionaal minisymposium
Terug
3.3
“Het is zo mooi om te zien dat medewerkers nu veel meer met elkaar in gesprek gaan over de bijzonderheden tijdens hun dienst. Dat is veel beter voor de continuïteit van zorg en daarmee voor de cliënt. En toen een behandelaar aangaf dat hij in de rapportage toch wat terugkoppeling miste over een interventie die hij had ingezet, hebben we dat toegevoegd. Zo blijven we leren.
Ontregelen gaat ook over hele kleine dingen. Zoals een bewoner die blij is dat hij nu zijn eigen handdoeken ophaalt: “Oh, mag ik dat zelf doen?!”. Alle kleine en grotere dingen van het ontregelen samen, maken dat we beter kijken naar wat een cliënt wil en kan doen. Deze omslag in denken is mooi en het is leuk om medewerkers hierin te motiveren.”
- Cor Deurholt, Coördinerend VPK Hamersveld
Controles niet meer standaard
Mevrouw Hendriks woont in een woongroep. Daar werden maandelijks standaard controles uitgevoerd bij alle bewoners, zoals bloeddruk en gewicht. Dit voelde voor mevrouw vaak als storend en onnodig. Nu worden controles alleen nog uitgevoerd als het nodig is, in afstemming met de bewoner en de arts. Mevrouw Hendriks voelt zich gehoord en ervaart meer rust.
Tijdens dialoogsessies op verschillende locaties bleek de verplichting om dagelijks te rapporteren één van de belangrijkste knelpunten. Op vier locaties hebben we een pilot gehouden waarbij we niet meer dagelijks (locaties) of na elk zorgmoment (wijkverpleging) rapporteren. Medewerkers rapporteren nu alleen bij veranderingen, afwijkingen en bijzonderheden. Dit heeft geleid tot korte maar duidelijkere informatie in het dossier. De medewerkers hebben hierdoor meer tijd voor de zorgverlening en voor een wandeling of kopje thee met bewoners.
Uit de pilots blijkt dat het belangrijk is om naasten voorafgaand goed te informeren en te benadrukken dat essentiële zaken altijd worden gerapporteerd.
'We gaan van moeten naar ontmoeten' – met elkaar in gesprek hoe het anders kan.
Vraag je bij alles in je werk af: ‘is het nuttig of nutteloos’? Niet snappen, dan schrappen.
We moeten ons boerenverstand weer gaan gebruiken: doen waar we goed in zijn.
Trots zijn we op het regionale minisymposium 'Ontregel de zorg', dat we in oktober hebben georganiseerd in samenwerking met Utrechtzorg en Actie Leer Netwerk. Een primeur in Nederland!
Enkele inspirerende nieuwe ideeën en bevindingen waar de deelnemers mee naar huis gingen:
Regionaal minisymposium
- Ina Guichelaar, Actie Leerteam Ontregel de zorg
“Het Actie Leerteam Ontregel de zorg voert dialoogsessies met zorgmedewerkers, om te verzamelen tegen welke regels of afspraken zij aanlopen en wat ‘ontregeld’ moet worden. Een belangrijke vraag is: waar zou jij het liefst vandaag nog mee willen stoppen? We stimuleren handelen op basis van professioneel zeggenschap én op basis van de Schijf van 5. Snappen we niet waarom we iets doen? Dan onderzoeken we of we de afspraak of regel kunnen schrappen of ombuigen. Wat doet de zorgmedewerker nu en wat kan de cliënt of naaste eigenlijk zelf doen? Niet snappen? Dan schrappen!”
Collega’s ervaren dat meedenken en investeren in zeggenschap ertoe doet. Sommige afspraken zijn eenvoudig te schrappen binnen het eigen team. Andere afspraken zijn organisatiebreed en vragen om een aanpassing van beleid, zoals het dagelijks rapporteren. Het Actie Leerteam is dan de schakel tussen zorgteam en advisering over aanpassing van het beleid. Dit duurt soms langer dan gedacht of gehoopt, bijvoorbeeld omdat aanpassing van een afspraak gevolgen heeft voor andere werkprocessen. Het is daarom extra belangrijk om (kleine) successen te vieren en zichtbaar te maken.
Meer directe tijd voor de cliënt, meer werkplezier van medewerkers en minder regellast. Teams worden gestimuleerd om kritisch na te denken over hun werkzaamheden, de dialoog aan te gaan om meer persoonsgerichte ondersteuning te bieden en professioneel zeggenschap te nemen. Dat is de opbrengst van het ontregelen van de zorg.

de zorg